فروید که بخش اعظم روان انسان را متشکل از ناخودآگاه می‌داند، در یکی از مدل‌های ارائه شده برای ذهن 3 بخش مجزا را تعریف می‌کند (دیگر روانی واحد و یکپارچه نداریم): 1- نهاد (id) بخش غریزی و لذت‌جو و ضدعقلانی در روان انسان است (بخش حیوانی). این بخش منشاء نیروی جنسی (libido) و انبار سرخوردگی‌هاست. به اعتقاد #فروید، نیروی محرک رفتارهای انسانی، نیروی #جنسی است. اگر این بخش بیش از حد فعّال شود و از سوی «خود» و یا «ابرخود» کنترل نشود، شخص مبتلا به نوعی بیماری روانی می‌شود و به فردی بی‌بند و بار در جامعه بدل می‌گردد. 2- خود یا اِگو (ego) بخش عقلانی روان انسان است. این بخش کنترل و نه سرکوب «نهاد» را عهده‌دار است و حد فاصل دنیای درون و دنیای برون می‌باشد. این بخش نقش تعادل را در روان انسان ایفا می‌کند. سلامتی روان هنگامی اتفاق می‌افتد که بخش «خود» بتواند به شکل سازنده تقاضاهای بخش‌های «نهاد» و «ابرخود» را بپذیرد و آن‌ها را به صورت تعادلی تغییر شکل دهد. بدین صورت بخش «خود» روان انسان را از خطر دور می‌کند. 3- ابرمن و یا ابرخود (superego): فروید این بخش روان را وجدانیات نامگذاری می‌کند و کار آن را #سرکوب تقاضاهای بخش نهاد می‌داند. این سرکوب‌ها به عقیده‌ی فروید از بین نمی‌روند و در #ناخودآگاه انسان نهادینه می‌شوند. این بخش از بدو تولد وجود ندارد و پس از تولد با سرکوب‌های جامعه و عواملی دیگر همچون فرهنگ است که شکل می‌گیرد. همچنین اگر این بخش از روان بیش از حد فعّال شود فرد دچار بیماری روانی می‌شود، برای مثال، احساس گناه پیدا می‌کند.

در #فیلم «آلیس در سرزمین عجایب» (2010) اثر #تیم_برتون آلیس از طریق تونل خرگوش به دنیای ناخودآگاه (زیر زمین) سفر می‌کند که خود یادآور رویاپردازی آلیس است. #آلیس مدام در حال دیدن #خواب و #رویا است که این مسئله حاکی از وضعیت نابسامان روانی اوست. عبور از تونل خرگوش نمادی از عمل جنسی است، همچنین مواردی دیگر همچون سوراخ قفل و کلید. آلیس زمانی که از نظر اندازه و سایز بزرگ می‌شود (بر خلاف زمانی که کوچک‌تر می‌شود) احساس قدرت بیشتری می‌کند که به‌طور نمادین اشاره به قضیب مرد است. ملکه قرمز (Red Queen) نمادی از نهاد، کرم ابریشم خردمند یا آبسولوم (Absolem) نمادی از خود (اِگو) و ملکه سفید (White Queen) نمادی از فراخود است. سفر آلیس همچنین عبور از کودکی و معصومیت به دنیای تجربه و بزرگسالی و شکل‌گیری #هویت است. در نتیجه آلیس خود نیز نمادی از بلوغ «خود» است.

#روانشناسی #روانکاوی #سینما

#Freud #TimBurton #Alice

منبع:

اینستاگرام دکتر سید شهاب‌الدین ساداتی

instagram.com/drshahabsadati

آکادمی بین‌المللی علم